Tiền bối và hậu bối là những thuật ngữ được dùng phổ biến trong văn hóa của Hàn Quốc. Nếu thường xuyên theo dõi các bộ phim Hàn chắc hẳn bạn cũng sẽ hiểu đôi chút về văn hóa này. Bài viết sau đây chúng ta sẽ cùng nhau bàn về chủ đề tiền bối là gì, hậu bối là già để hiểu rõ hơn về văn hóa thứ bậc tại xứ sở kim chi nhé!
Tiền bối nghĩa là gì? Hậu bối là gì?
Trong văn hóa Hàn Quốc, tiền bối và hậu bối là thuật ngữ được dùng để chỉ mối quan hệ giữa người có thứ hạng cao thấp trong một tổ chức, nhóm hay cộng đồng.
Cụ thể tiền bối trong tiếng Hàn là 선배 (seonbae) để chỉ những người có thâm niên, kinh nghiệm, tuổi tác hay cấp bậc cao hơn trong một tổ chức, cộng đồng.
Còn hậu bối trong tiếng Hàn là 후배 (hubae) để chỉ những người có thâm niên, kinh nghiệm, tuổi tác, cấp bậc thấp hơn trong một tổ chức, nhóm hay cộng đồng.
Mối quan hệ giữa tiền bối và hậu bối được dựa trên các nguyên tắc về:
- Thứ tự thâm niên: Ai vào trước sẽ là tiền bối, còn người vào sau là hậu bối.
- Tuổi tác: Những người lớn tuổi sẽ là tiền bối, còn những người trẻ tuổi hơn sẽ là hậu bối.
- Cấp bậc: Người có cấp bậc cao hơn sẽ là tiền bối còn những người có cấp bậc thấp hơn sẽ là hậu bối.
Đặc trưng trong mối quan hệ giữa tiền bối – hậu bối:
- Hậu bối cần tôn trọng tiền bối bằng cách sử dụng kính ngữ, chào hỏi,…
- Tiền bối sẽ hướng dẫn, dìu dắt, giúp đỡ hậu bối trong công việc và cuộc sống.
Tại Hàn Quốc văn hóa tiền bối, hậu bối không dựa trên tuổi tác
Tại Việt Nam nếu như mối quan hệ thường được dựa trên tuổi tác, thì tại Hàn Quốc quan hệ tiền bối và hậu bối lại trở thành quy chuẩn khắt khe, được nâng lên tầm thành quan hệ xã hội.
“Tiền bối và hậu bối” tại Hàn không dựa trên tuổi tác, thay vào đó chỉ dựa trên sự thâm niên, kinh nghiệm trong tất cả mối quan hệ trong công việc, học tập và đời sống.
Vì thế những người dù nhỏ tuổi nhưng nếu nhập học sớm hơn, tuổi nghề lâu hơn đều được coi là tiền bối. Hậu bối cho dù có lớn tuổi hơn thì vẫn phải cung kính cúi chào, thể hiện sự kính trọng.
Xem thêm: Senpai là gì? Kohai là gì trong tiếng Nhật? Mối quan hệ giữa Senpai và Kohai
Trách nhiệm, nghĩa vụ của tiền bối – hậu bối
Các tiền bối có trách nhiệm hỗ trợ, nâng đỡ hậu bối trong công việc để có thể làm tốt công việc. Tại trường học tại Hàn Quốc thường có các dịp sinh hoạt đồng môn để các tiền bối và hậu bối gặp gỡ nhau, lúc này các tiền bối sẽ đưa ra góp ý, hướng dẫn về các vấn đề mà hậu bối gặp phải.
Các hậu bối đang cần tìm kiếm việc làm thêm hay việc làm sau tốt nghiệp sẽ được tiền bối giới thiệu, dìu dắt dựa trên mối quan hệ của bản thân. Tiền bối cũng là những người trả tiền cho các bữa ăn.
Còn hậu bối thì cần phải lễ phép, khi gặp tiền bối phải cúi đầu chào và luôn có thái độ kính cẩn, tôn trọng các tiền bối. Việc cư xử lễ phép đối với tiền bối được xem là chuẩn mực để đánh giá đạo đức con người trong xã hội tại đất nước Hàn Quốc.
Tìm hiểu văn hóa tiền bối, hậu bối trong đời sống
Văn hóa xe bus
Hậu bối sẽ là người lên xe cuối cùng và xuống xe đầu tiên bởi vì hậu bối sẽ phải đứng dưới canh xem hành lý, vali của mọi người được chuyển vào hầm xe chưa để tránh việc bỏ sót. Việc xuống xe đầu tiên cũng là nhằm để trông coi hành lý đã được đưa ra hết chưa.
Vị trí ngồi cũng thể hiện cấp bậc, với ai có chức vị cao sẽ được ngồi đầu, còn hậu bối sẽ phải ngồi phía tận cùng dưới xe.
Văn hóa thang máy
Khi cả đoàn đi cùng nhau thì hậu bối sẽ đi phía sau, tiền bối đi phía trước. Khi đến thang máy hậu bối phải bấm nút và giữ nút ở cửa thang máy để các tiền bối vào hết sau đó mới được vào, trường hợp hết chỗ thì sẽ phải chờ tháng sau.
Còn khi ra thang máy hậu bối sẽ giữ để cửa mở, sau khi tiền bối ra hết mới được ra.
Văn hóa khách sạn
Khi đến khách sạn các tiền bối sẽ ngồi nghỉ ngơi đợi nhận phòng, hậu bối sẽ đi lấy tất cả các thẻ phòng cho mọi người. Nhìn chung các việc vặt khi đi chơi, đi công tác sẽ do hậu bối làm.
Ưu, nhược điểm của mối quan hệ tiền bối và hậu bối
Sau khi đã hiểu rõ được mối quan hệ giữa tiền bối và hậu bối tại Hàn Quốc có thể thấy đây là nét đẹp trong văn hóa của người dân nơi đây. Trong mọi mối quan hệ họ luôn luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau tạo nên tình cảm gắn bó khăng khít.
Tiền bối sẽ truyền lại các kinh nghiệm và mối quan hệ của mình để giúp đỡ, hỗ trợ hậu bối bắt kịp với các đàn anh đi trước.
Tuy nhiên, cũng như mối quan hệ này nguyên nhân dẫn đến các bất công trong xã hội. các tiền bối lợi dụng mối quan hệ này để nhằm bắt nạt, sai khiến đàn em một cách quá đáng. Điều này chúng ta có thể thấy rõ trong các bộ phim truyền hình Hàn Quốc.
Đồng thời mối quan hệ này cũng làm giảm tính sáng tạo của các hậu bối. Các hậu bối luôn phải nghe theo hướng dẫn của tiền bối, điều này đã làm cản trở những hoạt động sáng tạo của hậu bối trong công việc bởi họ luôn phải đi theo khuôn mẫu từ các đàn anh đi trước của mình.
Sau khi hiểu rõ được khái niệm tiền bối là gì, hậu bối là gì chúng ta đã phần nào hiểu hơn về văn hóa thứ bậc tại hàn Quốc. Nếu như bạn có ý định sang Hàn du học và làm việc thì hãy tìm hiểu qua văn hóa này để có thể hòa nhập với môi trường tại quốc gia này nhé!