Hiện nay thâm canh và quảng canh là 2 phương pháp canh tác đặc biệt hiệu quả được ứng dụng phổ biến trong nông nghiệp. Bài viết sau đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu thâm canh là gì? Quảng canh là gì, cũng như sự khác nhau cơ bản giữa 2 phương pháp canh tác này nhé!
Thâm canh nghĩa là gì?
Khái niệm
Thâm canh là phương pháp áp dụng khoa học kỹ thuật tân tiến vào sản xuất nông nghiệp nhằm để cải tạo đất trồng, giúp tăng năng suất. Phương thức này giúp mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho người làm nông, đáp ứng được yêu cầu nông sản.
Áp dụng biện pháp thâm canh giúp mang lại hiệu suất công việc cao trong điều kiện diện tích đất trồng ngày càng bị hạn hẹp mà nhu cầu của con người lại càng cao. Thâm canh là một trong những yếu tố phát triển tất yếu đối với nền nông nghiệp hiện nay.
Bản chất của thâm canh
Bản chất của thâm canh là việc đầu tư vốn, công nghệ, lao động trên một đơn vị diện tích để thu về được nhiều sản phẩm, trong khi chi phí bỏ ra thấp nhất. Về hình thức và phương thức canh tác mặc dù thâm canh có những biểu hiện khác nhau nhưng bản chất vẫn nhằm tạo ra năng suất cao với mức chi phí thấp.
Hiện nhà nước có rất nhiều biện pháp nhằm để thúc đẩy thâm canh như quy hoạch các vùng kinh tế nông nghiệp đảm bảo phù hợp với điều kiện của từng vùng nhằm đẩy mạnh phát triển hạ tầng nông thôn, giúp việc thâm canh tiếp cận được với sự đổi mới, phù hợp với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Vai trò của thâm canh trong nông nghiệp
Thâm canh giúp làm tăng năng suất trên một diện tích trồng trọt mà không cần phải mở rộng diện tích nông nghiệp, đảm bảo phù hợp với quỹ đất trồng hạn hẹp như hiện nay.
Đất nông nghiệp hiện nay ngày càng giảm, trong đó có đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn ngày càng tăng, vì thế cây trồng nếu như muốn đạt được năng suất cao cần phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Thâm canh được xem là phương pháp hiệu quả giúp tối ưu sản lượng hơn để giải quyết được khó khăn trước mắt.
Thâm canh vừa tận dụng được nhiều nguồn lực sản xuất, lại vừa tăng năng suất hiệu quả.
Đặc biệt với đất nước có nền nông nghiệp lúa nước lâu đời như Việt Nam thì phương thức sản xuất mới này giúp giải quyết được tình trạng thiếu lương thực, giúp Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo đứng thứ 2 thế giới.
Quảng canh là gì?
Khái niệm
Quảng canh trong nông nghiệp là phương thức sản xuất giúp tăng sản lượng nông sản nhờ việc mở rộng diện tích đất đai, sử dụng vật chất – kỹ thuật thấp kém, lạc hậu, thường chỉ dựa vào độ phì nhiêu tự nhiên của đất.
Hiểu đơn giản thì đây là phương thức nhằm tăng sản lượng nông sản dựa trên việc mở rộng diện tích ruộng đất hay tăng số đầu gia súc mà kỹ thuật không thay đổi.
Bản chất của quảng canh
Quảng canh là phương pháp nông nghiệp truyền thống mà người nông dân trồng và chăm sóc nhiều loại cây trên cùng một miếng đất. Bản chất của quảng canh là kết hợp các cây trồng có lợi để tạo nên hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, cân đối.
Cây trồng dùng trong quảng canh được chọn kỹ càng nhằm đảm bảo khả năng tương tác tích cực để bảo vệ nhau tránh khỏi tình trạng bị sâu bệnh tấn công, cũng như tận dụng tối đa nguồn tài nguyên đất, nước và ánh sáng mặt trời, giúp tăng năng suất cây trồng.
Bản chất của quảng canh là sự sáng tạo của người nông dân trong việc tạo ra mô hình canh tác hài hòa với thiên nhiên, hướng đến bảo vệ môi trường, tối ưu sản xuất nông nghiệp.
Xem thêm: Phép lai kinh tế là gì? Mục đích, ví dụ về lai kinh tế
Vai trò của quảng canh đối với nông nghiệp
Quảng canh là hình thức sản xuất quan trọng đối với nền nông nghiệp bền vững, mang đến lợi ích cho người nông dân và môi trường. Một số vai trò của quảng canh trong nông nghiệp:
– Tăng năng suất: Việc kết hợp các loại cây trồng giúp tăng cường việc sử dụng tài nguyên đất, cũng như tối ưu hóa diện tích đất, đồng thời giúp tăng năng suất và hiệu quả sản xuất.
– Bảo vệ môi trường: Việc giảm thiểu sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu giúp hạn chế các tác động tiêu cực đến môi trường. Việc trồng cây kết hợp trong quảng canh cũng có tác dụng giúp giữ đất bám chặt, hạn chế vấn đề sạt lở hay sự xâm nhập của cỏ dại.
– Tăng tính đa dạng sinh học: Trồng nhiều cây trồng trong quảng canh tạo ra môi trường sống đa dạng cho sinh vật, từ vi khuẩn, vi trùng đến côn trùng, động vật nhỏ. Nhờ đó giúp tạo nên một hệ sinh thái phong phú, cân bằng.
– Giảm chi phí: Hình thức quảng canh giúp giảm chi phí sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu, giúp bảo vệ đất, nước, giảm thiểu chi phí tái tạo đất.
– Tạo ra các sản phẩm đa dạng: Hình thức quảng canh giúp người nông dân trồng nhiều loại cây trồng từ lương thực, cây dược liệu, cây ăn quả,.. nhờ đó tăng thu nhập, mang lại lợi ích kinh tế bền vững đối với nông dân.
Sự khác nhau giữa thâm canh và quảng canh
Nhìn chung cả thâm canh và quảng canh đều là những phương thức canh tác phổ biến trong nông nghiệp nhằm để tăng sản lượng thu hoạch. Nếu như quảng canh tăng sản lượng bằng cách mở rộng diện tích đất, không đầu tư khoa học công nghệ vào nông nghiệp, chỉ dựa vào các yếu tố tự nhiên.
Trong khi đó thì thâm canh thì ngược lại, vẫn đảm bảo tăng năng suất trong điều kiện nguồn tài nguyên đất hạn hẹp. Đây vẫn là phương thức phù hợp với điều kiện hiện nay của nước ta. Cụ thể sự khác nhau cơ bản giữa 2 hình thức này như sau:
- Nông nghiệp thâm canh dựa trên phương pháp xâm lấn nhằm tối ưu hóa khả năng sản xuất của đất, áp dụng các biện pháp hiện đại để đạt được mục tiêu nâng cao năng suất. Còn ngược lại với nền nông nghiệp quảng canh thì tài nguyên được tôn trọng và bền vững.
- Với hình thức thâm canh sẽ sử dụng nhiều phân bón, thuốc hóa học, thuốc trừ sâu,… trong khi đó phương pháp quảng canh lại đảm bảo không tác động xấu đến tự nhiên, thay vào đó hoàn toàn sử dụng các sản phẩm tự nhiên.
Hiện nay, nông nghiệp quảng canh đang được nhiều quốc gia áp dụng nhằm để hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời đảm bảo nguồn lương thực, thực phẩm đảm bảo chất lượng, an toàn với người dùng.
Những chia sẻ trên đây đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hình thức quảng canh, thâm canh là gì, cũng như sự khác nhau cơ bản giữa 2 hình thức này. Từ đó lựa chọn hình thức canh tác phù hợp.
