Rác thải nhựa là gì? Tác hại rác thải nhựa tới môi trường sống

Rác thải nhựa là gì? Rác thải nhựa chính là loại rác khó phân huỷ nhất, chúng có thể tồn tại đến hàng trăm năm gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực. Nếu như chúng ta không thực sự hiểu về nó cũng như có phương pháp xử lý rác thải nhựa đúng cách, dần dần, không những môi trường xung quanh mà cả sức khoẻ của chúng ta cũng bị đe dọa. Sau đây hãy cùng thapgiainhietliangchi.com đi tìm hiểu ngay về rác thải nhựa.

Tìm hiểu rác thải nhựa là gì?

Rác thải nhựa là gì?

Rác là gì? Rác thải là gì? Rác, rác thải hay còn được gọi là chất thải có thể hiểu đơn giản là những vật, những chất mà con người không còn sử dụng nữa và thải ra môi trường xung quanh như là thức ăn thừa, bao bì ni lông, phế liệu, giấy, hay đồ đạc, nội thất không sử dụng nữa,…

Rác thải nhựa là gì? Rác thải nhựa là cụm từ được dùng để chỉ chung những sản phẩm làm bằng nhựa đã qua sử dụng hoặc không được dùng đến nữa và bị đem vứt bỏ. 

rác thải nhựa
Tìm hiểu rác thải nhựa là gì?

Rác thải nhựa bao gồm như là túi nhựa, chai nhựa, cốc nhựa, ống hút nhựa, đồ chơi cũ bằng nhựa,… nói chung là các sản phẩm có nguồn gốc từ nhựa, những sản phẩm này có đặc điểm chung là thời gian phân hủy vô cùng lâu, thời gian phân hủy của nhựa có thể lên tới hàng trăm, cho đến hàng ngàn năm.

Rác thải nhựa dùng một lần 

Trong rác thải nhựa nói chung thì rác thải nhựa một lần đang được xem là vấn đề nổi cộm nhất, khiến nhiều nước trên thế giới phải “lao đao” tìm cách giải quyết. Rác thải nhựa dùng một lần chính là những sản phẩm được làm bằng chất liệu nhựa, sản xuất ra với mục đích chỉ sử dùng 1 lần rồi vứt bỏ. Có thể kể đến như là cốc nhựa, đĩa nhựa, thìa nhựa, nĩa nhựa, hộp xốp,… tất cả đều chỉ được dùng một lần phục vụ quá trình sinh hoạt, sản xuất của con người. 

Theo như báo Môi trường & Đô thị đưa tin, trong tổng số các loại rác thải nhựa thải ra môi trường hiện nay thì có hơn 50% là từ đồ nhựa dùng một lần, và con số này đang không ngừng tăng lên hàng ngày. 

Bởi đồ nhựa dùng một lần rất tiện ích đối với cuộc sống bận rộn vì tính nhanh, gọn, nhẹ, rẻ. Sau khi sử dụng chúng ta không cần phải mất công lau rửa. Thế nhưng chính sự tiện lợi này lại đi kèm với mối nguy hại cực lớn cho môi trường và cả cho sức khỏe của chính chúng ta. 

Rác thải nhựa dùng một lần
Rác thải nhựa dùng một lần

Cốc nhựa, thìa nhựa,… dùng một lần được sử dụng nhiều nhất là tại các cửa hàng đồ uống, đồ ăn nhanh và tại các sự kiện ngoài trời, hoạt động dã ngoại,…

Thực trạng rác thải nhựa đáng báo động hiện nay 

Thực trạng chất thải nhựa của toàn thế giới

Theo như thống kê, mỗi năm ước tính thế giới thải ra khoảng hơn 300 triệu tấn rác thải nhựa và nó xấp xỉ với trọng lượng của toàn bộ dân số toàn cầu, một con số thực sự kinh hoàng. 

Ngoài ra, theo báo cáo tổng kết của chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc năm 2018, mỗi năm thế giới sẽ dùng khoảng 500 tỷ túi nhựa, trong có hơn 40% nhựa được sản xuất dùng để đóng gói sản phẩm. Tính từ năm 1969 đến hiện nay, lượng nhựa tiêu dùng đã tăng lên gấp 20 lần và dự báo còn tiếp tăng nhanh theo cấp số nhân trong tương lai.

Cũng theo thống kê, thì hiện nay thế giới đang phải đối mặt với 9,1 tỷ tấn rác thải nhựa tích tụ trên khắp trái đất. Do vậy, giới phân tích đã đánh giá rằng nếu nhịp độ sử dụng các sản phẩm nhựa tiếp tục tăng như hiện nay, nhất là thời điểm dịch bệnh, thì sẽ có thêm khoảng 33 tỷ tấn nhựa được sản xuất ra vào năm 2050. Và như vậy, sẽ có hơn 13 tỷ tấn rác thải nhựa bị chôn lấp rải rác trong các bãi rác hoặc đổ xuống lòng đại dương.

Thực trạng rác thải nhựa đáng báo động hiện nay 
Thực trạng rác thải nhựa đáng báo động hiện nay

Hiện nay, Trung Quốc và Indonesia đang là hai quốc gia xả rác thải nhựa nhiều nhất xuống đại dương với khối lượng lần lượt là 8,8 triệu tấn và 3,2 triệu tấn mỗi năm, chiếm đến 1/3 tổng lượng rác thải nhựa trôi nổi ở ngoài đại dương.

Hiện trạng rác thải nhựa ở Việt Nam

Theo số liệu đại diện FAO cung cấp, mỗi năm Việt Nam sẽ thải ra môi trường 1,8 triệu tấn chất thải nhựa, trong đó có khoảng 730.000 tấn bị thả trôi ra biển. Vì vậy, Việt Nam chính là quốc gia đứng thứ tư trong danh sách các quốc gia xả rác nhiều nhất trên thế giới, một con số rất đáng báo động.

Bình quân hàng tháng, mỗi hộ gia đình nước ta sẽ dùng và thải ra 1kg túi nilon. Đặc biệt, chỉ tính riêng 2 trung tâm kinh tế lớn của cả nước là TP Hà Nội và TP HCM mỗi ngày đã thải ra môi trường khoảng 80 tấn rác thải nhựa. Như vậy, nước ta đang phải oằn mình để chống chịu lượng rác thải nhựa vô cùng khổng lồ.

Có thể thấy, đây quả thật là một thực trạng rất đáng báo động vì nó sẽ mang lại rất nhiều hậu quả nguy hại không chỉ có trên sách báo nữa mà sẽ hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày, nguy hại cho sức khỏe của con em chúng ta nhiều đời sau nữa.

Tác hại rác thải nhựa
Tác hại rác thải nhựa

Tác hại rác thải nhựa

Rác thải nhựa từ lâu đã và đang là một vấn đề mang tính toàn cầu bởi chúng có tác động xấu trực tiếp đến sức khỏe và cả môi trường sống của tất cả các loài động, thực vật.. trên trái đất. Để hiểu rõ hơn về tác hại mà rác thải nhựa có thể gây ra, chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết ở phần nội dung bên dưới nhé.

Tác hại rác thải nhựa đối với con người

Thời gian phân huỷ của nhựa rất lâu từ 100 – 1000 năm và trong quá trình phân huỷ đó chúng không phân hủy hoàn toàn mà sẽ bị phân rã thành các mảnh nhựa, hạt nhựa siêu nhỏ. 

Những hạt vi nhựa (microplastic) này sẽ đi vào nguồn nước, lòng đất, không khí, thức ăn,… mà khi con người tiếp xúc hay ăn phải những mảnh vi nhựa này thì sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh tật nguy hiểm như mất cân bằng hoóc-môn, các bệnh về đường hô hấp, bệnh về hệ thần kinh,…

Cụ thể hơn, vì chúng có kích thước nhỏ, siêu nhỏ nên có thể len lỏi qua cả hàng rào nhau thai cũng như máu não để đi vào đường tiêu hóa và phổi của chúng ta, những vị trí tiềm ẩn nguy cơ bị tổn thương cao. Đồng thời, các vi hạt nhựa còn có khả năng hấp phụ các vi sinh vật hay chất ô nhiễm độc hại. Khi vào cơ thể, chúng có thể gây ra stress oxy hóa các tế bào, dẫn đến kích hoạt nhiễm trùng, làm suy giảm hệ miễn dịch, rối loạn quá trình nội tiết.

Ngoài ra, nhiều loại túi nilon hay sản phẩm nhựa được làm từ dầu mỏ nguyên chất sau khi chôn lấp sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường đất và nước. Thậm chí khi đốt chúng sẽ tạo ra khí thải có chứa chất độc dioxin và furan gây ngộ độc, ảnh hưởng tuyến nội tiết, gây ra ung thư và suy giảm khả năng miễn dịch,… Bên cạnh đó, việc dùng túi nilon để đựng đồ ăn nóng sẽ sản sinh ra nhiều chất độc hại cho cơ thể.

Tác hại rác thải nhựa
Các loài sinh vật biển bị vướng hay ăn phải các mảnh rác thải nhựa trôi nổi trên biển

Bên cạnh đó, nếu muốn loại bỏ các hạt vi nhựa có trong nước bạn phải sử dụng đến các hệ thống xử lý nước để xử lý nước giếng khoan, nước ngầm. Bởi nó giúp cho nguồn nước bạn sử dụng hàng ngày được an toàn. Thêm vào đó, các bộ xử lý nước như là máy lọc nước cũng là một phương pháp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Xem thêm: Nguyên nhân ô nhiễm môi trường nước là gì? Tác hại và cách khắc phục

Tác hại rác thải nhựa đối với môi trường

Ta không thể nào phủ nhận được độ tiện dụng mà đồ dùng nhựa mang lại cho cuộc sống con người nên chúng đã hiện diện ở mọi nơi, mọi lúc xung quanh chúng ta. Từ những vật dụng nhỏ bé nhất hàng ngày như: túi nilon, ống hút , thìa đũa, hộp đựng thực phẩm,… Thế nhưng, đằng sau sự tiện dụng nhất thời đó là một mối nguy hại cho cả thế giới loài người.

Do tính chất khó phân hủy nên ngay cả khi đã được thu gom đưa đi chôn lấp vào đất thì chúng vẫn tồn tại đến hàng trăm năm làm thay đổi tính chất vật lý của đất, đồng thời gây ra ô nhiễm môi trường đất, làm đất không giữ được nước dẫn đến tình trạng khô hạn, xói mòn, thiếu dinh dưỡng, oxi làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây trồng.

Đặc biệt, nếu rác thải nhựa không được xử lý đúng cách. Ví dụ như đốt nhựa không đúng quy chuẩn ngược lại còn là nguy cơ gây ra ô nhiễm môi trường không khí, tạo ra hiệu ứng nhà kính, làm ảnh hưởng một cách tiêu cực đến đời sống, sức khỏe con người và các sinh vật sống.

Tác hại rác thải nhựa đối với sinh vật biển

Việc xả thải rác thải nhựa một cách tràn lan trên biển đã và đang gây ra hiện tượng “ô nhiễm trắng” và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các loài thủy, hải sản, sinh vật biển như:

Có đến hơn 260 loài sinh vật biển bị vướng hay ăn phải các mảnh rác thải nhựa trôi nổi trên biển, gây phá hủy tế bào, tác động xấu tới hệ tiêu hóa,… của chúng hoặc làm tắc khí quản gây ngạt thở. Theo thống kê, bình quân trong mỗi con cá sẽ chứa khoảng 2.1 mảnh vi nhựa. Đây chính là nguyên nhân gây ra tử vong cho nhiều loài động vật. 

Việc trong sinh vật biển chứa rất nhiều mảnh vi nhựa và các rác thải nhựa trôi nổi trên biển cũng là nguyên nhân gây phá huỷ hay làm suy giảm đa dạng sinh học và làm thay đổi các cấu trúc, thành phần của hệ sinh thái biển.

Chính phủ các nước nỗ lực giảm thiểu rác thải nhựa
Chính phủ các nước nỗ lực giảm thiểu rác thải nhựa

Một số biện pháp hạn chế rác thải nhựa

Việc xử lý triệt để vấn đề rác thải nhựa có lẽ là bài toán không lời giải, mất rất nhiều thời gian. Tuy nhiên, nếu mỗi cá nhân, tổ chức hiểu rõ tác hại mà nó mang lại và có ý thức hơn trong việc xử lý rác thải thì tin chắc rằng môi trường sống của chúng ta cũng sẽ dần được cải thiện từng ngày. Sau đây là một số cách giúp giảm rác thải nhựa đơn giản, hiệu quả, dễ dàng thực hiện mà bạn nên tham khảo:

Đối với các cá nhân, gia đình

  • Tái sử dụng nhiều lần các loại chai lọ có chất lượng tốt
  • Sử dụng các dụng cụ ăn uống (như bát, đũa, thìa, muỗng) bằng gỗ, sứ, thủy tinh,… thay vì các dụng cụ từ nhựa.
  • Hạn chế tối đa sử dụng túi nilon nếu như không cần thiết
  • Sử dụng bình thủy tinh để đựng nước thay thế chai nhựa
  • Bỏ rác đúng nơi quy định, không vứt rác thải bừa bãi, chủ động phân loại rác thải.
  • Hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm đồ nhựa một lần. 
Nói không với rác thải nhựa
Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng cũng như tác hại sản phẩm từ nhựa

Đối với các cấp chính quyền, doanh nghiệp

  • Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng cũng như tác hại khi sử dụng túi nilon, sản phẩm từ nhựa.
  • Vận động người dân “nói không với túi nilon”, vứt rác thải đúng nơi quy định và chủ động phân loại rác thải ngay tại nguồn.
  • Hợp tác với các nhà máy xử lý chất thải tăng cường các hoạt động thúc đẩy, nâng cao ý thức người dân như: đổi rác nhựa lấy đồ dùng như là cây cảnh, đồ ăn, mũ bảo hiểm,… để tiện hơn trong việc thu gom, phân loại và tái chế rác thải nhựa.
  • Tăng thuế và giám sát cấp phép chặt chẽ với hệ thống kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất các sản phẩm nhựa.
  • Nói không với việc nhập khẩu rác thải nhựa từ nước ngoài về tái sử dụng.
  • Lắp đặt hàng loạt các hệ thống xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường

Xem thêm: Hiệu ứng nhà kính là gì? Tác hại và phân loại hiệu ứng nhà kính

Bài viết trên là những thông tin về rác thải nhựa là gì? Tác hại rác thải nhựa tới môi trường sống. Hy vọng bài viết trên phần nào có thể phần nào giúp bạn đọc hiểu hơn về rác thải nhựa, thấy được những nguy cơ mà mọi sinh vật trên trái đất phải đối diện trước nguy cơ ô nhiễm trắng.

About Hoangcuc

Tôi là Hoàng Thị Cúc - Tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm review các loại thiết bị vệ sinh công nghiệp và các kiến thức đời sống khác. Hy vọng những thông tin mà tôi chia sẻ sẽ giúp ích cho quý vị và các bạn!

View all posts by Hoangcuc →

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *