Lực ma sát nghỉ là gì? Lực ma sát nghỉ là một phân loại thuộc lực ma sát. Để nắm được chính xác lực ma sát nghỉ là gì, bạn phải hiểu được khái niệm, biết được lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào, công thức tính,… Hãy cùng thapgiainhietliangchi.com tìm hiểu rõ hơn về lực ma sát nghỉ qua bài viết dưới đây nhé.
Lực ma sát nghỉ là gì?
Trước khi tìm hiểu lực ma sát nghỉ là gì, chúng ta cần nắm được khái niệm lực ma sát. Lực ma sát chính là lực cản trở chuyển động của vật, được tạo ra bởi những vật tiếp xúc với nó.
Lực ma sát nghỉ hay còn được biết đến là lực ma sát tĩnh. Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào? Lực ma sát nghỉ sẽ xuất hiện khi một vật nằm yên trên bề mặt vật khác.
Khi ta tác dụng vào vật đó một lực song song với bề mặt tiếp xúc mà vật chưa di chuyển, thì mặt tiếp xúc đã và đang tác dụng lại lên vật đó một lực ma sát nghỉ cân bằng với ngoại lực kia.
Vật sẽ giữ trạng thái cân bằng cho đến khi độ lớn của ngoại lực tác dụng lớn hơn lực ma sát nghỉ. Lực ma sát có tỉ lệ thuận với lực pháp tuyến tác dụng lên vật. Suy ra, vật càng nhẹ thì lực ma sát nghỉ càng nhỏ.
Lấy ví dụ về lực ma sát nghỉ: Khi người đi (như hình minh họa dưới đây), bàn chân đạp vào mặt đất với một lực ma sát nghỉ vecto Fms hướng về phía sau. Theo định luật III Niu tơn, mặt đất sẽ tác dụng lại vào bàn chân một lực ma sát nghỉ vecto Fms hướng về phía trước (như hình minh họa dưới đây). Lực này sẽ đóng vai trò lực phát động làm cho con người đi được.
Đặc điểm của lực ma sát nghỉ
- Điểm đặt lực ma sát nghỉ: sát với bề mặt tiếp xúc.
- Phương lực ma sát nghỉ: song song với bề mặt tiếp xúc.
- Chiều của lực ma sát nghỉ: trượt ngược lại với chiều chuyển động tương đối khi so sánh với bề mặt tiếp xúc.
- Lực ma sát nghỉ sẽ có độ lớn bằng độ lớn của lực tác dụng lên vật.
- Độ lớn của ma sát nghỉ: Cường độ (độ lớn) thay đổi tùy theo ngoại lực tác dụng lên vật có xu hướng làm cho vật thay đổi chuyển động.
Công thức tính lực ma sát nghỉ
– Ta có công thức tính lực ma sát nghỉ như sau:
Fmsmax = μn.N
Trong đó, ta có:
- Fmsmax là lực ma sát nghỉ cực đại lớn
- μn là hệ số ma sát nghỉ
- N là áp lực lên mặt tiếp xúc
– Chú ý:
- Lực ma sát nghỉ khi đạt cực đại sẽ xấp xỉ bằng với lực ma sát trượt. Chính vì thế ta có thể sử dụng công thức tính của lực ma sát trượt để tính lực ma sát nghỉ cực đại (max).
- Nếu vật đứng yên mà chịu tác dụng của các lực cân bằng thì sẽ không xuất hiện lực ma sát nghỉ.
- Nếu vật đứng yên mà chịu tác dụng của các lực không cân bằng thì lúc này sẽ có lực ma sát nghỉ.
Xem thêm: Lực ma sát trượt là gì? lực ma sát trượt xuất hiện khi nào, ví dụ
Tác dụng của lực ma sát nghỉ
– Lực ma sát nghỉ có vai trò quan trọng là lực phát động giúp các vật chuyển động:
- Như khi ta bước đi, chân phía sau sẽ tác dụng vào mặt đường một lực F. Mặt đường sẽ tác dụng lực Fmsn hướng về phía trước, giữ cho chân không khỏi trượt trên mặt đất.
- Trường hợp thiếu đi lực ma sát nghỉ, lực từ chân người sẽ tác dụng vào mặt đất về phía sau. Khi không có lực nào giữ chân lại sẽ làm cho chân sau và cả thân người chúng ta ngã về sau.
– Lực ma sát nghỉ giúp chúng ta có thể dễ dàng cầm nắm vật trên tay như cầm phấn, bút để viết. Hay khi có lực ma sát nghỉ bulong và đai ốc sẽ siết chặt vào với nhau, đinh được gắn trên tường,..
– Nhờ có lực ma sát nghỉ mà ta có thể sử dụng các hệ thống băng chuyền để đưa một vật từ nơi này đến nơi khác. Nếu như không có lực ma sát nghỉ thì thành phần trọng lực nằm ngang sẽ kéo vật đó đi xuống chân mặt phẳng nghiêng.
Hy vọng với những thông tin mà thapgiainhietliangchi.com vừa chia sẻ có thể giúp các bạn nắm được khái niệm lực ma sát nghỉ là gì, lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vào và công thức tính lực ma sát nghỉ để có thể áp dụng vào giải các bài tập nhanh chóng nhé!
