Tia UV là gì? Lợi ích và tác hại của tia UV với làn da

Hằng ngày, để chống lại tia UV, người ta thường bôi kem chống nắng, đeo kính râm. Vậy tia UV là gì? Nguồn gốc và lợi ích hay tác hại của nó với con người như thế nào? Cùng tìm hiểu các vấn đề liên quan đến tia UV qua bài viết sau.

Tia UV là gì?

Tia UV hay Ultraviolet còn được gọi là tia cực tím, tia tử ngoại. Tia UV là sóng điện từ có bước sóng dài hơn tia X và ngắn hơn bước sóng của tia sáng nhìn thấy. Phổ của tia UV chia ra làm hai vùng tia, bao gồm:

– Vùng tử ngoại gần: bước sóng từ 380 đến 200 nm.

– Vùng tử ngoại chân không (tử ngoại xạ): bước sóng từ 200 đến 10 nm.

Các tia tử ngoại ảnh hưởng tới con người và môi trường thì chia thành ba loại, bao gồm:

  • Tia UVA là sóng dài ( ánh sáng đen): bước sóng từ 380 đến 315 nm.
  • Tia UVB là sóng trung: bước sóng từ 315 đến 280 nm.
  • Tia UVC là sóng ngắn ( sóng tiệt trùng): bước sóng ngắn hơn 280 nm.

Tia UV có ở đâu?

Mặt trời là nguồn gốc của cả 3 loại tia UV, bao gồm UVA, UVB, UVC. Theo lý thuyết, bởi tầng ozon đã hấp thụ, nên 99% tia tử ngoại xuống mặt đất thuộc UVA. Tuy nhiên, tầng ozon nếu còn tiếp tục bị thủng rộng hơn thì tia UVB, UVC có thể dày hơn trong tia sáng mặt trời.

Tia uv là gì?
Tia UV có trong ánh sáng mặt trời

Vậy tia UV có thể xuyên qua những gì? Thông thường, các tia UVA có thể đi xuyên qua thuỷ tinh, tia UVB và UVC thì không. Còn với silic hay thạch anh thì tùy vào chất lượng mà tia UVS cũng có thể đi qua.

Tia UV phụ thuộc vào yếu tố:

– Vị trí địa lý: Các vùng nhiệt đới và vùng gần xích đạo thì tia UV sẽ có cường độ lớn hơn.

– Độ cao: Cường độ của tia UV thông thường sẽ tỉ lệ thuận với độ cao cao hơn mực nước biển.

– Thời điểm trong ngày: Tia UV sẽ tập trung nhiều vào buổi trưa, khi mặt trời vuông góc với mặt đất, nhất là từ 10 đến 14 giờ hàng ngày.

– Môi trường: Ở nơi không gian rộng, có bề mặt phản xạ cao như mặt biển hoặc mặt tuyết thì mật độ tia UV cao hơn. Theo nghiên cứu, mức độ tia UV tăng gần gấp đôi khi phản xạ ở mặt tuyết. Trong thành phố sẽ ít tia UV hơn do có toà nhà cao tầng và bóng cây.

 Tia UV bao nhiêu thì có hại?

Tia UV với mức năng lượng khác nhau sẽ tác động đến sức khỏe và môi trường theo các mức khác nhau. 

Tia UV có thể làm cháy da nếu tiếp xúc trực tiếp quá lâu
Tia UV có thể làm cháy da nếu tiếp xúc trực tiếp quá lâu

– Tia UVA: xuyên qua mây mù và không khí, tác hại tia uv với da là có thể gây lão hoá da.

– Tia UVB: một phần xuyên qua ozon gây tổn thương, đen da và gây ra tình trạng bị say nắng.

– Tia UVC : có khả năng gây ung thư da, nhưng được tầng ozon ngăn lại.

Trong báo động về phân độ tia cực tím, chỉ số tia UV là phép đo tiêu chuẩn về độ mạnh của bức xạ cực tím của ánh sáng mặt trời. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường của Mỹ ( EPA), chỉ số UV từ 0 đến 2 là thấp, từ 8 đến 10 sẽ gây bỏng trong vòng 25 phút. Khi mức tia UV trên 11 là cực kỳ nguy hiểm, nếu tiếp xúc trực tiếp 15 phút có thể gây bỏng, tổn thương da và mắt.

Xem thêm: SPF là gì? Nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số spf bao nhiêu?

Tác hại của tia UV

Tia UVB có thể kích thích quá trình chuyển hóa của melanin, làm cho da bị tối và rám nắng. Nếu tiếp xúc với cường độ quá cao thì da có thể bị cháy nắng, tăng nguy cơ ung thư da. Ngoài ra, nó còn gây ra bạc màu da, xuất hiện nếp nhăn làm con người lão hóa trước tuổi. Với mắt thì UVB gây ra các bệnh như hạt kết giác mạc, viêm giác mạc, mộng.

Tia UVA là loại tia có bức xạ chiếm 97%, nhiều nhất trong số các tia UV. Tia UV có thể xuyên qua giác mạc của mắt rồi đi vào thuỷ tinh thể hoặc võng mạc của mắt. Vì thế, mắt có thể bị đục nhân hoặc thoái hoá hoàng điểm nếu tiếp xúc với UVA quá lâu. Do đó, người ta đã sử dụng mắt kính chống tia UV để hạn chế mắt tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. 

Lợi ích của tia UV là gì?

Bên cạnh những tác hại nêu trên, tia UV vẫn có nhiều lợi ích được con người sử dụng như:

Tia UV trong ánh nắng giúp tiệt trùng cho quần áo
Tia UV trong ánh nắng giúp tiệt trùng cho quần áo

– Tổng hợp vitamin D 

Vitamin D giúp con người sử dụng phốt pho và canxi, chắc xương, chắc răng,…Ngoài việc bổ sung vitamin D2 từ thực phẩm từ thực vật thì tia UV từ mặt trời sẽ giúp cơ thể tổng hợp được vitamin D3.

– Điều trị bệnh về da: Vảy nến là loại bệnh do tế bào da phát triển quá nhanh, gây ra tình trạng ngứa và đóng vảy. Khi tia UV chiếu vào thì sẽ làm chậm sự tăng trưởng này, giúp giảm triệu chứng của bệnh nhanh chóng.

– Khử trùng và tiệt trùng: Tia UV có thể tiêu diệt được virus và vi khuẩn có hại. Đó là lý do người ta thường phơi quần áo, chăn màn dưới ánh nắng mặt trời. Nhiều nơi đã dùng đèn tia UV diệt khuẩn để khử trùng nhờ khả năng phá huỷ ADN và ngăn khả năng tái sinh của vi khuẩn.

Bài viết trên đã chia sẻ tới bạn đọc những thông tin chính về tia tử ngoại cũng như ảnh hưởng của nó tới sức khoẻ. Hy vọng, bạn có thể áp dụng những phương pháp cần thiết để bảo vệ cơ thể chống lại tia UV khi đi ra ngoài. 

About Hoangcuc

Tôi là Hoàng Thị Cúc - Tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm review các loại thiết bị vệ sinh công nghiệp và các kiến thức đời sống khác. Hy vọng những thông tin mà tôi chia sẻ sẽ giúp ích cho quý vị và các bạn!

View all posts by Hoangcuc →

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *