Serotonin là gì? Nguyên nhân, hậu quả của hội chứng Serotonin

Serotonin đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh trí nhớ, giấc ngủ, tiêu hóa hay tâm trạng,… Bạn sẽ có nguy cơ cao mắc trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn thần kinh thực vật nếu như cơ thể thiếu Serotonin. Chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về chất dẫn truyền thần kinh Serotonin là gì? thông qua bài viết dưới đây.

Tìm hiểu Serotonin là gì?

Serotonin là gì?

Serotonin hay 5-hydroxytryptamine (5-HT) là một chất dẫn truyền thần kinh monoamin. Nó là một hình ảnh phổ biến cũng như là một đóng góp cho cảm giác hạnh phúc, mặc dù chức năng sinh học trên thực tế của nó là phức tạp và điều chỉnh nhiều mặt nhận thức, khen thưởng, học tập, trí nhớ và nhiều quá trình sinh lý khác.

Serotonin là gì?
Tìm hiểu Serotonin là gì?

Serotonin được tạo ra như thế nào? Serotonin được chủ yếu tìm thấy trong hệ thống thần kinh ruột nằm trong đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nó cũng được sản xuất ra trong hệ thống thần kinh trung ương (CNS), đặc biệt là trong hạt nhân Raphe nằm trong não.

Ngoài ra, Serotonin còn được lưu trữ tại tiểu cầu trong máu và được giải phóng trong quá trình kích động và co mạch, sau đó nó sẽ hoạt động như một chất chủ vận cho các tiểu cầu khác.

Khoảng 80% tổng Serotonin của cơ thể con người nằm trong các tế bào enterochromaffin của đường tiêu hóa, nơi nó điều chỉnh các chuyển động của ruột. Các Serotonin bằng cách lưu thông các tiểu cầu và kích hoạt sau khi kích thích, sẽ làm tăng kích thích tế bào thần kinh ruột và nhu động của đường tiêu hóa.

Công dụng của Serotonin

Là một chất dẫn truyền thần kinh, Serotonin không chỉ giúp chuyển tiếp các thông điệp từ vùng não này sang vùng não khác. Mà do sự phân bố rộng rãi của các tế bào, nó được cho là có khả năng ảnh hưởng đến một loạt các chức năng tâm lý và cơ thể khác. Trong số khoảng 40 triệu tế bào não, thì hầu hết đều chịu ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp bởi Serotonin. Trong đó đặc biệt bao gồm các tế bào não liên quan đến tâm trạng, sự thèm ăn, giấc ngủ,ham muốn tình dục và chức năng, trí nhớ cũng như học tập, điều chỉnh nhiệt độ cơ thể và một số hành vi xã hội.

Chất dẫn truyền thần kinh Serotonin cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của hệ thống tim mạch, cơ bắp cùng với các yếu tố khác nhau trong hệ thống nội tiết. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các bằng chứng cho thấy rằng Serotonin đóng một vai trò trong việc điều chỉnh quá trình sản xuất sữa và khiếm khuyết trong mạng lưới Serotonin có thể là một trong những nguyên nhân cơ bản gây ra hội chứng SIDS (hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh).

Hormone Serotonin là gì? 

Khi con người chúng ta nhận được lời khen, sự công nhận thì lúc này hormone Serotonin sẽ được kích hoạt. Cảm giác hạnh phúc mà hormone Serotonin mang lại sẽ thúc đẩy chúng ta không ngừng tìm kiếm sự tán thưởng và thừa nhận ở mọi người xung quanh.

Serotonin là một trong bốn hormones khiến cho con người hạnh phúc
Serotonin là một trong bốn hormones khiến cho con người hạnh phúc

Serotonin chỉ tồn tại ở những động vật bậc cao là con người – một giống loài mang tính xã hội cao. Điều này chứng tỏ rằng con người luôn khát khao được yêu thương, muốn được trọng dụng, công nhận, tin tưởng, tự hào và hạnh phúc. Đó cũng là lý do vì sao mà con người chúng ta vẫn không ngừng phấn đấu để vươn lên.

Giá trị của Hormone Serotonin mang lại trong quá trìnhhoàn thiện và phát triển của con người vô cùng quan trọng. Nó giúp con người nhận thức được mình phải luôn luôn phấn đấu để phát triển và biết sức mạnh từ đâu để phát triển. Nó khiến cho mỗi người hiểu rõ tầm quan trọng của cộng đồng đóng vai trò như thế nào trong sự phát triển của mình.

Nguyên nhân và biểu hiện thiếu Serotonin

Nguyên nhân thiếu Serotonin

Lý do vì sao một số người gặp phải tình trạng thiếu Serotonin vẫn chưa được xác định được nguyên nhân chính xác. Có một số nguyên nhân tiềm ẩn bao gồm như là: lão hóa và những thay đổi của não bộ; chế độ ăn uống thiếu hụt chất dinh dưỡng; căng thẳng mãn tính; thiếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời tự nhiên; thiếu vận động… Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, lại không xác định được nguyên nhân rõ ràng.

Dù vai trò của Serotonin rất quan trọng như vậy nhưng đôi khi, một người sẽ không có bất kỳ triệu chứng trầm cảm hoặc tình trạng sức khỏe bất thường nào khác liên quan đến Serotonin, mặc dù có mức Serotonin rất thấp. Vì vậy, chẩn đoán thiếu Serotonin thường dựa trên các triệu chứng chứ không phải dựa vào nồng độ Serotonin trong máu, và việc phát hiện các triệu chứng là quan trọng nhất.

Biểu hiện thiếu hụt Serotonin

Serotonin giúp con người điều chỉnh một loạt các chức năng khác nhau của cơ thể, bao gồm giấc ngủ, cực khoái, chức năng của bàng quang và ruột cũng như là tâm trạng… Dưới đây là một số triệu chứng tiềm ẩn có thể liên quan đến thiếu hụt Serotonin.

Các biểu hiện thiếu hụt Serotonin
Các biểu hiện thiếu hụt Serotonin

– Các triệu chứng về sức khỏe tâm thần là một trong những biểu hiện phổ biến nhất khi mức Serotonin thấp. Một số triệu chứng cần lưu ý bao gồm như sau:

  • Tâm trạng bất ổn: Serotonin giúp ta điều chỉnh tâm trạng. Những người cảm thấy hay cáu kỉnh, buồn bã bất thường mà không có lý do rõ ràng nào có thể do thiếu Serotonin.
  • Trầm cảm: Cảm giác buồn bã, tuyệt vọng và tức giận kéo dài, cũng như mệt mỏi thường xuyên thậm chí là đã có ý định tự tử, có thể là dấu hiệu của bệnh trầm cảm.
  • Lo âu: Khi thiếu Serotonin có thể gây ra lo âu. Một số người cũng từ đó phát triển chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế OCD.
  • Tâm thần phân liệt: Những người bị tâm thần phân liệt cũng có thể là do mức Serotonin thấp. Họ có thể đã trải qua những suy nghĩ bất thường không có cơ sở trong thực tế và có thể phát triển thành ảo tưởng, ảo giác.

– Các vấn đề về trí nhớ: Những người bị sa sút trí tuệ cũng có thể do bị thiếu Serotonin.

  • Thay đổi giấc ngủ: Serotonin giúp ta điều chỉnh giấc ngủ. Những người thường xuyên cảm thấy rất mệt mỏi, khó ngủ có thể gặp vấn đề với việc điều chỉnh chất Serotonin tự nhiên của cơ thể.
  • Chức năng tình dục: Serotonin giúp điều chỉnh nhiều khía cạnh khác nhau của chức năng tình dục. Một số người khi bị thiếu Serotonin có thể dẫn đến giảm ham muốn, khoái cảm tình dục hoặc giảm khả năng đạt được cực khoái.
  • Chú ý: Serotonin là một trong nhiều chất dẫn truyền thần kinh có chức năng hỗ trợ khả năng tập trung và học hỏi thông tin mới. Do đó, một số người bị thiếu Serotonin có thể gặp khó khăn với sự tập trung chú ý, giảm động lực hoặc kết quả học tập đi xuống.
  • Tăng động: Ngược với mệt mỏi, thừa năng lượng cũng có nghĩa là bạn đang có vấn đề với mức Serotonin. Ở một số người, khi thiếu Serotonin có thể gây tăng động, thừa năng lượng và khó ngồi yên.
Rối loạn tiêu hóa là một triệu chứng của thiếu hụt Serotonin
Rối loạn tiêu hóa là một triệu chứng của thiếu hụt Serotonin

– Các triệu chứng về sức khỏe thể chất: Serotonin thấp cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất thường biểu hiện ở một số triệu chứng như sau:

  • Đau: Đau mạn tính mà không có nguồn gốc thực thể rõ ràng. Một nghiên cứu năm 2019 đã cho thấy rằng sự giảm hoặc gián đoạn Serotonin đóng một vai trò trong các triệu chứng này.
  • Vận động: Những người bị thiếu Serotonin có thể gặp khó khăn với chuyển động, giữ thăng bằng hoặc phối hợp vận động. Ví dụ, bệnh nhân Parkinson, với đặc trưng là chứng rung lắc và các vấn đề về vận động khác đều có liên quan đến Serotonin thấp.
  • Rối loạn chức năng tình dục: Serotonin giúp kéo dài thời gian đạt cực khoái. Do đó, nếu Serotonin thấp có thể đóng một vai trò góp phần trong việc xuất tinh sớm, rối loạn cương dương.
  • Khó tiêu hóa: Serotonin giúp ta điều chỉnh nhu động ruột. Nó cũng gây ra cảm giác buồn nôn khi ta ăn uống.
  • Kiểm soát bàng quang: Serotonin hỗ trợ tín dẫn truyền tín hiệu thần kinh đến bàng quang. Serotonin thấp có thể gây ra chứng tiểu không tự chủ hay các khó khăn khác trong việc tiểu tiện.
  • Khó đông máu: Thiếu Serotonin có thể làm giảm quá trình chữa lành vết thương, vì chất này có tác dụng trong việc giúp đông máu.

Xem thêm: Rối loạn ám ảnh cưỡng chế OCD là gì? Nguyên nhân, triệu chứng

Các cách bổ sung Serotonin

Một số loại thuốc chống trầm cảm, thuốc bổ sung Serotonin có thể giúp làm tăng Serotonin. Tuy nhiên, thuốc kê đơn không phải là lựa chọn duy nhất giúp điều trị cho tình trạng thiếu Serotonin. Kết hợp các phương pháp sau đây cũng có thể giúp làm giảm các triệu chứng được cho là liên quan tới thiếu hụt Serotonin.

– Tâm lý trị liệu: Tâm lý trị liệu có thể giúp ta giảm bớt các triệu chứng của một loạt các tình trạng sức khỏe tâm thần, bao gồm như lo lắng, trầm cảm, mất ngủ hay sang chấn tâm lý. Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng liệu pháp tâm lý trị liệu cũng đồng thời làm tăng các thụ thể Serotonin trong não bộ của những người bị trầm cảm nặng.

 – Giảm căng thẳng: Căng thẳng mãn tính có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cách não bộ xử lý hoặc sản xuất ra Serotonin, gây ra một loạt các triệu chứng khác nhau. Vì thế các biện pháp giúp thư giãn, giảm căng thẳng là điều vô cùng cần thiết.

thư giãn, giảm căng thẳng
Các biện pháp giúp thư giãn, giảm căng thẳng sẽ giúp ta bổ sung Serotonin

– Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên: Ánh sáng mặt trời có thể giúp ta điều trị chứng trầm cảm theo mùa và một số loại trầm cảm nhẹ khác có liên quan tới thiếu Serotonin.

–-Tập thể dục: Tập thể dục cũng có thể giúp nâng cao mức Serotonin. Ngay cả khi triệu chứng của bạn không liên quan tới Serotonin, thì tập thể dục cũng là một biện pháp can thiệp khả thi, hiệu quả cho chứng trầm cảm và lo âu.

– Thay đổi chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống điều độ, lành mạnh không chỉ tốt cho sức khỏe chung, mà bao gồm cả việc tăng sản xuất Serotonin. Trong đó nên tăng cường ăn uống bổ sung những thực phẩm giàu tryptophan, một chất được xem như chất chống trầm cảm yếu vì nó giúp cho cơ thể tự tổng hợp Serotonin. Những thực phẩm giàu protein, sắt, riboflavin hay vitamin B6 cũng thường chứa hàm lượng rất cao loại amino acid này.

Tìm hiểu về hội chứng Serotonin 

Hội chứng Serotonin là gì?

Hội chứng Serotonin là một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng do việc tăng hoạt tính serotonergic trong hệ thần kinh trung ương mà thường là có liên quan đến thuốc. Triệu chứng của hội chứng này có thể bao gồm sự thay đổi về trạng thái tinh thần, tăng thân nhiệt hay tăng phản xạ thần kinh tự trị và thần kinh cơ. Chẩn đoán thường dựa vào lâm sàng. 

Hội chứng Serotonin là gì? Hội chứng Serotonin có thể xảy ra khi ta sử dụng thuốc điều trị, tự đầu độc, hoặc thông thường là do các tương tác thuốc không mong muốn khi sử dụng 2 loại thuốc serotonergic. Nó hoàn toàn có thể xảy ra ở bất kỳ nhóm tuổi nào.

Biến chứng của hội chứng Serotonin nếu nặng có thể bao gồm nhiễm toan chuyển hóa, tiêu cơ vân, co giật, tổn thương thận cấp tính cùng với đông máu rải rác nội mạch (DIC). Nguyên nhân của những biến chứng này có thể bao gồm việc tăng thân nhiệt nặng và hoạt động cơ quá mức.

Triệu chứng và dấu hiệu hội chứng Serotonin

Trong hầu hết các trường hợp, hội chứng Serotonin sẽ biểu hiện trong vòng 24 giờ, và phổ biến nhất là trong vòng 6 giờ, khi thay đổi liều lượng hoặc khởi đầu sử dụng của một loại thuốc. Biểu hiện có thể là phạm vi rộng rãi trong mức độ nghiêm trọng. Chúng có thể được phân chia thành các loại sau:

  • Thay đổi trạng thái tâm thần: Lo lắng, kích động, bồn chồn, dễ giật mình hay mê sảng.
  • Chứng động kinh tự trị: Nhịp tim đập nhanh, tăng huyết áp, tăng thân nhiệt, chứng rò rỉ, run rẩy, nôn mửa và tiêu chảy.
  • Nhồi máu cơ, cơ, nhuyễn thể, tăng phản ứng, tăng trương lực cơ, clonus (bao gồm clonus mắt).
  • Sự hiếu động một cách thái quá cơ và thần kinh có thể rõ ràng nhận thấy ở mức thấp hơn các chi trên.
Co giật là biểu hiện nặng của hội chứng Serotonin
Co giật là biểu hiện nặng của hội chứng Serotonin

Các triệu chứng sẽ thường được giải quyết trong 24 giờ, nhưng các triệu chứng này cũng có thể kéo dài hơn sau khi sử dụng các thuốc có thời gian bán hủy dài hoặc hoạt chất (ví dụ như, chất ức chế monoamine oxidase, SSRIs).

Nguyên nhân gây ra hội chứng Serotonin

Nguyên nhân chính gây ra hội chứng Serotonin là sự tích tụ quá mức của Serotonin trong cơ thể bạn và sẽ tạo ra các triệu chứng của hội chứng Serotonin.

Trong các trường hợp bình thường, các tế bào thần kinh trong não và tủy sống của bạn sẽ sản xuất ra Serotonin giúp điều chỉnh sự chú ý, hành vi và nhiệt độ cơ thể của bạn.

Các tế bào thần kinh khác trong cơ thể cũng sản xuất ra được Serotonin, chủ yếu là ở ruột. Serotonin đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình tiêu hóa, lưu lượng máu và hơi thở của bạn.

Mặc dù chỉ có một vài loại thuốc sẽ làm tăng mức Serotonin trong cơ thể nhưng vẫn có thể gây ra hội chứng Serotonin ở những người nhạy cảm, nhưng tình trạng này sẽ xảy ra thường xuyên nhất khi bạn sử dụng kết hợp một số loại thuốc nhất định.

Cụ thể, hội chứng Serotonin có thể xảy ra nếu như bạn dùng kết hợp thuốc chống trầm cảm với thuốc trị đau nửa đầu. Nó cũng có thể xảy ra nếu bạn nếu dùng thuốc chống trầm cảm kèm với thuốc giảm đau opioid.

thừa Serotonin
Nguyên nhân chính gây ra hội chứng Serotonin là sự tích tụ quá mức của Serotonin trong cơ thể bạn

Một nguyên nhân gây ra hội chứng Serotonin nữa, đó là cố ý dùng quá liều thuốc chống trầm cảm.

Một số loại thuốc không được kê đơn và kê đơn có thể liên quan đến hội chứng Serotonin, đặc biệt nhất là thuốc chống trầm cảm. Thuốc và thực phẩm chức năng bất hợp pháp cũng rất có thể liên quan đến tình trạng này.

Hậu quả của hội chứng Serotonin

Hội chứng Serotonin thường sẽ không gây ra bất kỳ vấn đề nào cho đến khi mức Serotonin trở lại bình thường. Nhưng nếu như không được điều trị, hội chứng Serotonin nghiêm trọng có thể dẫn đến một số hậu quả đáng tiếc như:

  • Co giật
  • Suy thận
  • Khó thở
  • Hôn mê
  • Tử vong

Các phương pháp giúp điều trị hội chứng Serotonin là gì?

Nếu bạn mắc phải hội chứng Serotonin mức độ rất nhẹ, bác sĩ có thể chỉ cần khuyên bạn ngừng ngay việc sử dụng loại thuốc gây ra vấn đề này.

Nếu bạn không may có các triệu chứng nghiêm trọng, bạn cần phải đến ngay bệnh viện. Tại bệnh viện, các bác sĩ sẽ theo dõi sát sao tình trạng của bạn. Bạn cũng có thể sẽ được điều trị bằng các phương pháp như sau:

  • Dừng sử dụng tất cả các loại thuốc nào gây ra tình trạng này.
  • Truyền dịch tĩnh mạch để bù nước cho cơ thể do sốt gây mất nước.
  • Dùng thuốc giúp giảm căng cứng hoặc kích động cơ.
  • Sử dụng thuốc kháng Serotonin.

Sử dụng thuốc đúng với chỉ định và an toàn là cách phòng tránh hội chứng Serotonin hiệu quả nhất, do vậy, mỗi người cần tự ý thức được việc sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của các bác sĩ, không tự ý mua thuốc điều trị hay kết hợp chúng với nhau. Hy vọng bài viết trên đã cũng thêm cho bạn đọc các kiến thức về hội chứng Serotonin, thiếu Serotonin. Giải đáp thắc mắc Serotonin là gì? 

About Hoangcuc

Tôi là Hoàng Thị Cúc - Tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm review các loại thiết bị vệ sinh công nghiệp và các kiến thức đời sống khác. Hy vọng những thông tin mà tôi chia sẻ sẽ giúp ích cho quý vị và các bạn!

View all posts by Hoangcuc →

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *