Trong xã hội hiện nay, nhựa đã là một loại vật liệu rất quen thuộc và phổ biến nhất. Chất liệu này được dùng để phục vụ sản xuất công nghiệp, ứng dụng để thay thế một số vật liệu khác. Plastic đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống của chúng ta hiện nay. Vậy hãy cùng thapgiainhietliangchi đi tìm hiểu xem nhựa plastic là gì? Các loại nhựa, nhựa plastic có độc không nhé.
Nhựa plastic là gì? Nhựa làm từ gì?
Plastic là gì? Nhựa plastic hay nhựa dẻo là một polymer tổng hợp hay bán tổng hợp, có tính chất dẻo, dễ đúc, dễ tạo hình ở điều kiện nhiệt độ, áp suất cao. Nhựa cũng có đa dạng màu sắc khác nhau. Chúng được sử dụng để chế tạo ra nhiều vật liệu, dụng cụ phục vụ cho đời sống của con người.
Nhựa là gì? Nhựa plastic được phát minh bởi Alexander Parkers vào năm 1862. Ban đầu nhựa plastic có tên gọi là “Parkesine”, theo tên của người đã phát minh ra nó. Alexander Parkers đã chế tạo nhựa plastic từ 2 thành phần là phenol và formaldehyde. Đến nay, rất nhiều nhà sáng chế, sản xuất đã cho ra đời các sản phẩm nhựa plastic mới dựa trên nền tảng ban đầu này.
Hiện nay, các sản phẩm làm từ nhựa plastic được sử dụng vô cùng rộng rãi từ ống hút, đồ dùng nội thất, bao bì, y tế,dụng cụ học tập, dụng cụ nhà bếp,… Tuy nhiên, chính từ sự tiện dụng, giá thành rẻ mà chất liệu này đem lại mà nhựa, rác thải nhựa đã trở thành mối lo ngại của nhiều quốc gia, của toàn thế giới. Nguyên nhân của sự lo ngại đo là tốc độ phân huỷ của chúng vô cùng chậm, gần như không thế nào phân hủy được trong thời gian ngắn. Từ đó tạo ra nguồn rác thải nhựa vô cùng lớn gây ô nhiễm môi trường nặng nề, ảnh hưởng đến sự sống còn của nhiều loài sinh vật trên trái đất.
Có các loại nhựa Plastic nào?
Qua phần trên chúng ta đã nắm được nhựa là gì, plastic là gì rồi phải không? Sau đây hãy cùng tìm hiểu xem các các loại nhựa nào, chúng được phân loại ra sao nhé. Các sản phẩm nhựa plastic đang được sử dụng phổ biến hiện nay được chia thành 2 loại chính đó là: nhựa nguyên sinh và nhựa có thể tái sinh.
Nhựa nguyên sinh
Nhựa nguyên sinh là gì? Nhựa nguyên sinh là một sản phẩm được chế tạo ra từ dầu mỏ chưa qua sử dụng. Do đó, loại nhựa này sở hữu độ tinh khiết cao, không chứa các chất phụ gia, tẩy trắng. Cũng chính bởi lý do này mà nhựa nguyên sinh được bán trên thị trường có mức giá tương đối cao.
Nhựa nguyên sinh có độc không? Theo như đánh giá nhựa nguyên sinh khá an toàn, nên chủ yếu được sử dụng cho những sản phẩm có giá trị hoặc cần độ an toàn cao như: dược phẩm, ống kim tiêm,trang thiết bị y tế,…
Nhựa tái sinh
Nhựa tái sinh chính là sản phẩm nhựa được tái chế từ nhựa nguyên sinh hoặc tái sinh từ chính nó. Loại nhựa sẽ này phải trải qua nhiều công đoạn sản xuất, các quy trình khác nhau.
Trong đó, quy trình sản xuất thường mất nhiều thời gian, bởi phải xử lý nguồn nguyên liệu phức tạp từ các sản phẩm cũ để tạo ra được sản phẩm mới. Tuy nhiên, do nguồn nguyên liệu rẻ nên giá thành các sản phẩm từ nhựa nguyên sinh vô cùng rẻ, độ tinh khiết không cao và tất nhiên độ an toàn cũng không thể bằng nhựa nguyên sinh được.
Nhựa plastic có độc hại không?
Mức độ độc hại và độ an toàn của mỗi loại nhựa plastic, sản phẩm từ nhựa là khác nhau và đều được in rõ trên bao bì sản phẩm . Đặc biệt, chúng thường được ký hiệu bằng chữ hoặc số nằm giữa biểu tượng tái chế (hình tam giác có các mũi tên). Dưới đây là phân loại nhựa, 7 ký hiệu nhựa và mức độ an toàn, độc hại của từng loại mà bạn nên biết.
Số 1 – PET
Nhựa PET là một trong số những loại nhựa được sử dụng phổ biến nhất hiện nay ứng dụng làm sản phẩm gia dụng. Chúng thường được dùng để sản xuất chai nước khoáng, nước lọc, nước sốt, bao bì sản phẩm,ống hút…
Các sản phẩm có ký hiệu của loại nhựa PET này chỉ sử dụng được 1 lần duy nhất. Nếu chúng ta tái sử dụng nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ hoà tan các kim loại nặng có trong nhựa, làm thay đổi cấu trúc hoá học, gây ra các khả năng làm mất cân bằng hormone trong cơ thể người. Nhựa PET cũng rất khó làm sạch, mức độ tái chế rất thấp. Vì vậy, đối với những sản phẩm được làm từ nhựa PET, bạn chỉ nên sử dụng 1 lần rồi bỏ đi ngay là tốt nhất.
Nếu chúng tái sử dụng để đựng các chất lỏng, nước nóng quá 70 độ C, sẽ không chỉ biến dạng mà còn làm phân giải các chất có hại cho sức khỏe. Chế phẩm từ nhựa này nếu được sử dụng quá 10 tháng có thể sinh ra các chất gây ung thư nguy hiểm. Đặc biệt có một vấn đề cần lưu ý là antimon, một nguyên tố kim loại với độ độc hại cao, bị rò rỉ từ nhựa PET và tỉ lệ rò rỉ tăng dần theo nhiệt độ.
Số 2 – HDP
HDP/HDPE ( chính là nhựa nhiệt dẻo mật độ cao) là loại thường được dùng để chế tạo bình nhựa cứng như bình đựng sữa, lọ đựng gia vị, chất tẩy rửa hoặc các túi nhựa. Loại nhựa này không tạo ra chất độc hại và được đánh gái là an toàn nhất trong các loại nhựa.
Ngoài ra, HDP/HDPE còn được sử dụng để chế tạo túi nhựa, các vật liệu cách nhiệt hay ống nhựa. Polyethylene là họ nhựa phổ biến nhất trên thế giới sở hữu độ dẻo, bền chắc cùng khả năng chống ẩm rất tốt.
Tuy nhiên, một nghiên cứu nhỏ năm 2011 đã chỉ ra, hầu hết các sản phẩm nhựa đều sẽ sinh ra các hóa chất estrogen, bao gồm cả HDPE. Hóa chất có hoạt động estrogen (EA) đang bị nghi ngờ là gây ra các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là ở liều thấp với động vật có vú và thai nhi. Tiếp xúc với EA đã được chứng minh là có làm thay đổi cấu trúc tế bào của con người, tạo ra những rủi ro nguy hiểm tiềm tàng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Số 3 – PVC
PVC là chất liệu gì? Nhựa PVC chính là loại nhựa sở hữu đặc tính mềm, dẻo, chủ yếu được sử dụng để sản xuất các loại bao bì thực phẩm, chai đựng dầu ăn, đồ chơi, cùng một số sản phẩm khác. PVC có chứa 2 loại hoá chất ( chính là chì và DEHP) có khả năng thải ra các chất độc hại ở nhiệt độ cao. Vì vậy, khuyến cáo chỉ nên sử dụng nhựa PVC để đựng các loại đồ ăn, đồ uống dưới 81 độ C.
Những hóa chất có trong nhựa PVC này có thể làm gián đoạn hệ thống nội tiết của các động vật hoang dã, gây ra ung thư tinh hoàn, biến dạng sinh dục, giảm số lượng tinh trùng thấp và gây vô sinh ở một số loài, bao gồm như gấu Bắc cực, cá voi, rái cá, hươu và ếch. Các nhà khoa học cũng tin rằng phthalate có thể gây ra những tác hại tương tự ở con người.
Loại nhựa này sử dụng lâu dài có thể chứa hoặc ứ đọng các chất độc hại và gây ra ung thư hoặc làm thay đổi hormone giới tính ở người, đặc biệt khi bị đốt cháy. Vì vậy nên tránh xa và không nên sử dụng lại.
Số 4 – LDPE
Nhựa LDPE là một loại nhựa dẻo, hay còn được biết đến là Polyethylene mật độ thấp, được sử dụng phổ biến để làm các loại hộp đựng thức ăn đông lạnh, hộp mì, vỏ bánh,… Loại nhựa LDPE này không thể để, sử dụng trong môi trường có nhiệt độ cao được, vì khi đó chúng có khả năng giải phóng ra chất độc hại. Vì thế một số tài liệu đã khuyến cáo các sản phẩm chứa chất nhựa này không nên làm nóng trong lò vi sóng, tránh nhiệt độ cao vì sẽ làm giải phóng hóa chất độc hại.
Tuy nhiên nếu sử dụng trong nhiệt động phòng hoặc nhiệt độ thấp, đây là chính những chai, bình được làm từ loại nhựa an toàn nhất và đảm bảo có thể tái sử dụng nhiều lần. LDPE cũng thuộc họ nhựa Polyethylene nhưng với mật độ thấp hơn nhiều so với HDPE. Tuy nhiên, nó vẫn giữ được các đặc tính đặc trưng cơ bản như dẻo, dai, chống ẩm tốt.
Số 5 – PP
Nhựa PP là gì? Nhựa PP có độc không? Nhựa PP có chịu nhiệt không? Nhựa PP là loại nhựa màu trắng, gần như là trong suốt, với đặc tính nhẹ, cho độ bền cao và chịu được nhiệt độ hơn 100 độ C, nên quay được trong lò vi sóng, thường được dùng để làm cốc đựng sữa chua, siro, các loại mứt hoặc cốc cà phê, thậm chí là cả ống hút. Nhựa PP hoàn toàn có thể tái sử dụng, cho khả năng chống ẩm, chất nhờn rất tốt.
Số 6 – PS
Nhựa PS là một loại có giá thành rẻ, thường được sử dụng để làm các loại cốc nước uống, hộp đựng đồ ăn nhanh. PS sở hữu khả năng chịu nhiệt, nhưng tuy nhiên, không nên cho vào quay trong lò vi sóng vì có khả năng giải phóng các chất độc hại (chính là styrene – một chất độc thần kinh và là chất gây ung thư) ở điều kiện nhiệt độ cao. Hơn nữa, nhựa PS có chất kiềm khá mạnh nên không thích hợp dùng để đựng các loại thực phẩm trong một thời gian dài.
Khuyến cáo: Cố gắng tránh đựng thức ăn, đồ uống trong hộp bằng chất liệu nhựa PS hoặc thậm chí là không nên sử dụng chúng. Nếu có dùng, hãy lưu ý tránh dùng gần nguồn nhiệt cao.
Số 7 – PC
Chất liệu PC là gì? Nhựa PC có độc không? PC được đánh giá là loại nhựa nguy hiểm nhất với khả năng gây ung thư. Chính vì vậy, nhựa PC chỉ được sử dụng trong công nghiệp để sản xuất các loại vỏ máy tính, điện thoại,… Loại nhựa này cũng không được các chương trình tái chế nhựa chấp nhận.
Nhựa PC có thể chứa bisphenol-A (BPA) hoặc Bisphenol-S (BPS), đây đều là những chất gây rối loạn nội tiết, gây trở ngại cho hormone của cơ thể, làm ảnh hưởng đến tâm trạng, sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể, các chức năng mô, chuyển hóa hay chức năng tình dục và cả khả năng sinh sản.
Nhựa Plastic ứng dụng được gì trong cuộc sống?
Ứng dụng của nhựa plastic là gì? Sản xuất sản phẩm từ plastic giúp ứng dụng như thế nào trong đời sống hàng ngày hiện nay? Nhựa plastic ngày nay được ứng dụng vô cùng rộng rãi, phổ biến trong đời sống hàng ngày. Các sản phẩm được làm từ nhựa Plastic cụ thể như sau:
Nhựa PE: thường được sử dụng để làm túi xách, các can đựng chất lỏng với nhiều kích thước, hình dạng, màu sắc khác nhau.
- Nhựa plastic PP: lại chủ yếu được sử dụng để sản xuất bao bì sản phẩm bởi chúng có đặc điểm có thể xé đứt dễ dàng cùng giá thành thấp.
- Nhựa PS: chủ yếu dùng để chế tạo các loại hộp xốp bởi có độ cứng cao và trong suốt.
- Nhựa PVC: thường dùng làm vỏ bọc các loại dây cáp điện, cáp mạng, áo mưa, ống thoát nước, các loại màng nhựa gia dụng, màng bọc thực phẩm hay nhựa ép plastic,… Ngoài ra, nhựa PVC còn được sử dụng phổ biến để làm đồ gia dụng và các sản phẩm trong các xưởng nội thất.
Phân biệt nhựa plastic và cao su
Có thể thấy sự khác biệt lớn nhất giữa nhựa plastic và cao su đó chính là nhựa là một polime tổng hợp. Ngược lại, cao su lại vừa được tìm thấy trong tự nhiên, vừa có thể được sản xuất được như một polime tổng hợp. Ngoài ra, giữa nhựa plastic và cao su còn có các sự khác nhau cụ thể như sau:
Độ đàn hồi và dẻo dai
Nhựa plastic được đánh giá là nổi bật với độ dẻo cao, cho khả năng tạo ra được đa dạng hình khối ở nhiệt độ và áp suất cao. Còn chất liệu cao su lại được biết đến là sở hữu tính đàn hồi cao cùng khả năng dễ dàng tạo kiểu. Tuy nhiên, khả năng tạo hình lại kém hơn nhựa.
Độ an toàn cho sức khỏe
Nhựa plastic có độ độc hại thấp hơn hẳn so với chất liệu cao su. Cụ thể, một số loại nhựa như PP, PC, PES, được sử dụng rất rộng rãi trong lĩnh vực y tế, ngành thực phẩm bởi lý do không chứa độc tố, chịu được nhiệt, có tính ổn định hoá học cao.
Về khả năng tái chế
Nhựa plastic cho khả năng tái chế, tái sử dụng cao hơn hẳn so với cao su. Điều này có được là nhờ sự khác biệt về tính chất của hai sản phẩm.
Có thể nhận thấy rằng, các sản phẩm chai lọ, bình nhựa hầu hết đều có thể tái chế thành sản phẩm mới. Trong khi đó lốp xe chỉ có thể tái chế được 1 phần để làm các chất độn hoặc làm thành phần cho sản phẩm công nghiệp khác.
Về nguồn gốc
Nhựa chính là một polymer tổng hợp, hoàn toàn là sản phẩm nhân tạo và không hề có trong tự nhiên. Còn cao su lại vừa có trong tự nhiên ở cây cao su và vừa có thể được tổng hợp.
Ảnh hưởng tiêu cực của rác thải nhựa với môi trường
Nhờ sự tiện lợi, có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực cũng giá thành rẻ, mà nhựa plastic đã bị con người lạm dụng sản xuất một các tràn lan. Chính vì thế đã gây ra tình trạng rác]thải nhựa đang ở mức báo động như hiện nay, tác hại mà chúng gây ra cho môi trường là không hề nhỏ. Cụ thể như:
Rác thải từ nhựa rất khó bị phân huỷ trong điều kiện môi trường tự nhiên. Mỗi loại chất nhựa sẽ có số năm phân huỷ khác nhau với khoảng thời gian rất dài, có thể lên đến hàng trăm năm có khi là hàng nghìn năm. Đơn cử như theo thông tin từ báo Môi trường & Đô thị, chai nhựa sẽ phân hủy sau từ 450 năm – 1000 năm; ống hút, nắp chai sẽ phân hủy sau từ 100 năm – 500 năm; bàn chải đánh răng sẽ phân hủy sau 500 năm,…
Các loài động vật khi ăn nhầm phải các loại rác thải nhựa có thể bị chết, hay dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng, gây mất cân bằng sinh thái tự nhiên.
Rác thải nhựa không được xử lý đúng cách sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí và môi trường nước:
- Khi ta đốt rác thải nhựa làm sinh ra chất độc đi-ô-xin, furan gây ô nhiễm không khí, có thể gây ngộ độc, ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, làm giảm khả năng miễn dịch, gây ung thư,… ở người và động vật.
- Khi ta chôn lấp, rác thải nhựa sẽ khiến cho đất không còn giữ được nước, chất dinh dưỡng và ngăn cản quá trình không khí đi qua đất, gây nên các tác động xấu đến sự sinh trưởng của cây trồng. Hơn nữa, nó còn có thể làm ô nhiễm nguồn nước, gây ra cái chết của các vi sinh vật có lợi cho đất, cho cây ở dưới lòng đất.
Rác thải nhựa đã và đang gây ra tình trạng “ô nhiễm trắng” tại các điểm du lịch, ảnh hưởng trực tiếp đến không gian sống, nghỉ ngơi và thư giãn của con người…
Bài viết trên là những thông tin liên quan đến nhựa plastic là gì? ứng dụng của nhược plastic là gì? Hy vọng qua bài viết các bạn đã có thể nắm được các loại nhựa, độ an toàn và cách sử dụng, tái chế chính xác của nó. Đồng thời có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa, chúng ta cần tích cực tái chế, hạn chế sử dụng các sản phẩm từ nhựa vừa giúp bảo vệ môi trường, bảo vệ cuộc sống và sức khỏe của chính chúng ta. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về nhựa hãy để lại bình luận cho chúng tôi để nhận giải đáp sớm nhất nhé!
