Lịch sự là một trong những kỹ năng giao tiếp cơ bản mà bất cứ ai cũng cần phải có. Đây được xem là yếu tố quan trọng để giúp bạn thành công trong mọi lĩnh vực và cuộc sống. Cùng tìm hiểu lịch sự là gì, cũng như những phép lịch sự cơ bản ngay bài viết dưới đây.
Phép lịch sự là gì?
Lịch sự là cách cư xử của con người trong xã hội. Những người lịch sự là những người có thái độ nhã nhặn, lễ độ trong giao tiếp với thái độ ứng xử phù hợp với quy chuẩn, phép tắc chung của xã hội
Theo quan điểm truyền thống của người Việt, lịch sự còn bao gồm khái niệm “lễ”, có nghĩa là “lễ nghi”. Lịch sự còn là tính từ được sử dụng để miêu tả vẻ đẹp sang trọng, thanh nhã. Ví dụ: anh chàng ấy ăn mặc rất lịch sự.
Lịch sự tiếng anh là gì? Danh từ là Politeness, còn tính từ là Polite.
Tại sao lịch sự lại cần thiết trong cuộc sống?
Giúp hình thành nhân cách tốt
Nhân cách được hiểu đơn giản là tổ hợp các phẩm chất, đạo đức, cách đối nhân xử thế tốt đẹp, phù hợp của một người. Chúng được hình thành từ các thói quen, nếp sống, suy nghĩ nhỏ nhặt. Và chính lịch sự là một trong những yếu tố giúp cho con người ta hình thành được một nhân cách tốt.
Giúp mọi người cảm thấy hài lòng trong giao tiếp
Mọi mối quan hệ trong cuộc sống của chúng ta đều được gây dựng và phát triển thông qua giao tiếp. Việc bạn ăn nói lịch sự sẽ giúp làm hài lòng đối phương, giúp dễ dàng đạt được hiệu quả giao tiếp.
“Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”, rõ ràng phép lịch có vai trò đặc biệt quan trọng ở trong cuộc sống. Thông qua giao tiếp người khác cũng có thể đánh giá được một phần nhân cách, phẩm chất con người bạn.
Lịch sự còn là nghệ thuật để chúng ta có thể đạt được hiệu quả trong giao tiếp. Đây được xem là chìa khóa giúp cho chúng ta thành công hơn trong mọi lĩnh vực.
Ý nghĩa của lịch sự trong cuộc sống
Lịch sự trong bất kỳ khía cạnh nào giúp cải thiện được 3 vấn đề quan trọng ở trong cuộc sống, cụ thể như sau:
Danh tiếng của bản thân
Cách bạn cư xử sẽ để lại ấn tượng tốt hoặc xấu cho người khác. Nếu bạn cư xử lịch sự, người khác sẽ đánh giá bạn là người trưởng thành, tinh tế, có trách nhiệm và cũng sẽ đối đãi với bạn lại như vậy.
Tuy nhiên, nếu bạn cư xử thô lỗ, thì chắc chắn họ cũng sẽ không đối tử tế với bạn. Ngoài ra, điều này sẽ khiến bạn đánh mất nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống, công việc, bởi trong mắt người khác bạn là kẻ không ra gì, mất lịch sự.
Có những người bạn bè chất lượng
Bạn bè là yếu tố đặc biệt quan trọng đối với sự thành bại của mỗi người ở trong cuộc sống. Khi bản thân bạn là người lịch sự thì tất nhiên các mối quan hệ của bạn cũng sẽ như vậy và ngược lại.
Có thể những người thô lỗ sẽ làm bạn được với những kẻ cục cằn và chắc chắn rằng sẽ không có một người lịch sự, nho nhã nào lại muốn làm bạn với những kẻ thô lỗ, khó ưa.
Cách người khác đối xử với bạn
Bạn không có khả năng bắt người khác đối đãi tử tế, lịch thiệp với bạn trong khi bản thân là một kẻ cục cằn, thô bỉ. Cách mà người khác đối xử với bạn sẽ đều phụ thuộc vào chính cách mà bạn cư xử với họ và mọi người xung quanh.
Những phép lịch sự xã giao cơ bản bạn cần có
Biết nói “cảm ơn”, “xin lỗi”
Cảm ơn và xin lỗi được xem là phép lịch sự trong giao tiếp cơ bản mà bất cứ ai cũng cần phải có. Nếu bạn nhận được sự giúp đỡ của người khác cần biết nói lời cảm ơn, còn nếu bạn làm điều gì đó sai thì phải biết nói xin lỗi. Đây được xem là phép lịch sự tối thiểu mà ngay cả một đứa trẻ cũng được giáo dục từ sớm.
Nhờ vậy mà con người ta sẽ biết điều chỉnh hành vi của bản thân, nên làm những điều được “cảm ơn”, hạn chế tối đa những việc làm mà mình phải “xin lỗi”.
Khi va phải người khác giữa chốn đông người không những không xin lỗi mà còn tỏ thái độ xấc xược, thách thức chắc hẳn khiến người khác phải lắc đầu ngán ngẩm. Ngược lại, vẫn là trường hợp đấy nhưng với thái độ xin lỗi thành khẩn sẽ giúp người ta vui vẻ cho qua.
Việc chúng ta biết nói lời cảm ơn, xin lỗi còn là biểu hiện của những con người có chừng mực, lễ độ. Đôi khi ta cần nói lời cảm ơn và xin lỗi ngay cả khi mình không có lỗi để giúp cho cuộc sống thêm thuận hòa, thiện chí hơn.
Phép lịch sự khi đi ăn tiệc
Khi đi ăn tiệc, bạn cần chú ý những phép lịch sự cơ bản sau đây:
- Lịch sự chọn món ăn, trên bàn tiệc bạn tuyệt đối không nên chỉ trỏ, bới lật thức ăn để chọn miếng ngon. Cũng không nên đang gắp món này lại đặt xuống để chọn món khác.
- Về tư thế ngồi nên chú ý không ngồi quá xa hoặc quá gần mâm ăn, cũng không nên thay đổi chỗ ngồi. Nếu muốn món ăn xa chỗ ngồi nên nhờ người khác gắp thay vì cố rướn người lên để gắp thức ăn
- Khi ngồi vào mâm ăn không gõ bát đũa, khi múc canh không vừa cầm bát lại vừa cầm đũa thìa. Không nhúng đũa, thìa cá nhân bát canh,…
- Về thái độ, bạn nên chú ý không chê bai món này, món kia, cũng không ăn quá nhiều 1 món ngay cả khi đó là món ăn khoái khẩu. Sau khi ăn xong nên biết dọn dẹp cùng mọi người.
Phép lịch sự khi tham gia các phương tiện giao thông công cộng
Khi tham gia các phương tiện giao thông công cộng như: xe bus, xe khách, máy bay, tàu hỏa,… bạn nên đặc biệt chú ý cư xử đúng mực, lịch sự:
- Tuyệt đối không chen lấn, xô đẩy nhau khi lên/ xuống xe
- Nên nhường chỗ cho người già, trẻ em, phụ nữ có thai, người khuyết tật khi đi xe điện, xe bus.
- Hãy ngồi đúng vị trí của mình, giữ trật tự, không cười nói ồn ào làm ảnh hưởng đến mọi người xung quanh.
Phép lịch sự khi bạn đến nhà người khác
Khi đến nhà người khác bạn cần chú ý những nguyên tắc lịch sự như sau:
- Khi được chỉ nhà cho phép mới vào nhà để ngồi uống nước. Ngay cả trẻ con khi đến nhà bạn chơi cũng phải cư xử đúng mực như: không nô đùa, nghịch ngợm đồ đạc trong nhà bạn, không làm phiền nếu nhà bạn có cụ già,…
- Trước khi ăn nên mời chủ nhà và mọi người trong gia đình, trước khi về cũng cần chào hỏi lịch sự
- Trẻ con nếu như đến nhà bạn chơi xong nên biết thu dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng, đúng chỗ
Lịch sự khi đến trung tâm mua sắm
Khi bạn đến các trung tâm mua sắm cần chú ý không được chen lấn, xô đẩy. Thay vào đó bạn nên xếp hàng chờ đến lượt mình, trường hợp nếu có việc vội cần thanh toán trước, bạn hãy xin phép người ở trên và đề nghị nhân viên thu ngân tạo điều kiện giúp.
Khi mua nên cẩn thận với các món hàng, không nâng lên đặt xuống mạnh, không chọn quá kỹ để tránh làm hỏng hàng của siêu thị. Đồng thời cũng không cười nói quá lớn tránh làm ảnh hưởng đến người khác.
Các phép lịch sự chung trong cuộc sống thường ngày
Ta có thể điểm qua những biểu hiện của phép lịch sự chung trong cuộc sống thường ngày như:
- Trước khi vào phòng ai đó bạn cần luôn phải gõ cửa, đây là phép lịch sự tối thiểu nhằm thể hiện sự tôn trọng không gian riêng của người khác, ngay cả đối với con cái. Không tự ý xông vào phòng khi chưa gõ cửa và nhận được sự đồng ý của đối phương.
- Không được chỉ tay vào mặt người đối diện, bởi đây là hành vi vô cùng khiếm nhã, coi thường người khác.
- Che miệng khi ho hoặc hắt hơi, bởi hành động ho hay hắt hơi sẽ có nhiều vi khuẩn bay ra, có thể lây nhiễm bệnh cho người khác. Việc dùng tay che miệng khi ho hay hắt hơi là phép lịch sự cần có khi ở nơi công cộng hay ở nơi có nhiều người.
Như vậy, với những chia sẻ trên đây chúng ta đã giải đáp được cho câu hỏi lịch sự là gì, cũng như những phép lịch sự cơ bản cần phải có ở trong cuộc sống. Từ đó, biết các hành xử có văn hóa và chuẩn mực. Điều này là đặc biệt cần thiết đối với mỗi người trong quá trình giao tiếp.
