Trong cuộc sống của chúng ta luôn xuất hiện rất nhiều thành kiến, chính những thành kiến này đã tác động rất lớn đến công việc, cuộc sống của mỗi người. Cùng tìm hiểu cụ thể thành kiến là gì, cũng như cách để giúp xóa bỏ được những thành kiến tiêu cực để cuộc sống này trở nên tốt đẹp và ý nghĩa hơn.
Thành kiến nghĩa là gì?
Thành kiến chính là những ý kiến, quan điểm được hình thành dựa trên cảm tính, suy diễn cá nhân trước khi có đầy đủ thông tin hay cái nhìn khách quan về người, nhóm người hay sự vật, hiện tượng nào đó.
Thành kiến tiếng anh là gì? Trong tiếng anh thành kiến được viết là prejudice.
Ví dụ:
- Cần phải xóa bỏ thành kiến phân biệt giới tính nhằm đảm bảo bình đẳng giữa giới tính nam và nữ.
- Thành kiến về chủng tộc luôn là một trong những vấn đề nhức nhối ở trong xã hội hiện nay.
Thành kiến xuất hiện ở trong rất nhiều trường hợp khác nhau, cụ thể như:
- Thành kiến về chủng tộc
- Thành kiến về giới tính
- Thành kiến về tôn giáo
- Thành kiến về địa vị xã hội.
Những thành kiến có thể gây ra rất nhiều hậu quả tiêu cực:
- Làm cản trở sự giao tiếp, hòa hợp xã hội.
- Tạo ra sự phân biệt đối xử, bất công ở trong xã hội.
- Gây ra sự mâu thuẫn, xung đột.
Phân loại thành kiến
Hiện có 2 hai loại thành kiến chính bao gồm:
- Thành kiến tích cực: Đây là các suy nghĩ, đánh giá tốt đẹp về con người, sự vật, sự việc nào đó khi mà chưa có đầy đủ thông tin, hoàn toàn dựa trên cảm tính cá nhân.
- Thành kiến tiêu cực: Đây suy nghĩ, đánh giá tiêu cực về người, sự vật, sự việc nào đó khi chưa có thông tin đầy đủ và cũng được dựa trên cảm tính cá nhân.
Tìm hiểu về thành kiến tiêu cực
Khái niệm
Thành kiến tiêu cực có tên tiếng anh là Negativity bias, đây là khuynh hướng con người ta thường ghi nhớ, chú ý và sử dụng các thông tin tiêu cực nhiều hơn là tích cực. Chúng thể hiện sự không cân xứng giữa 2 mặt tích cực, tiêu cực.
Với thành kiến này thì não bộ thường có xu hướng ưu ái ghi nhớ, chú ý đến các thông tin tiêu cực, điều này được thể hiện qua việc:
- Chúng ta nghĩ đến những điều tiêu cực hơn so với những điều tích cực
- Phản ứng mạnh mẽ và công kích mỗi khi gặp các thông tin tiêu cực
- Thường ghi nhớ những lần công kích hơn là khi được khen
Điều này xảy ra là bởi vì trong quá trình tiến hóa, con người thường hay nhạy cảm với các thông tin tiêu cực. Chính điều này đã khiến cho chúng ta phòng thủ, cũng như có thể sống sót dễ dàng hơn.
Nguồn gốc của những thành kiến tiêu cực
Xu hướng con người ta chú ý hơn đến những điều xấu, bỏ qua những điều tốt đẹp chính là hệ quả của quá trình tiến hóa. Trong lịch sử loài người, việc chú ý đến sự nguy hiểm và các mối đe dọa, những điều tiêu cực xung quanh sẽ giúp cho con người có nhiều khả năng sống sót hơn.
Vì thế nhìn từ góc độ tiến hoá, xu hướng nhìn vào mặt tiêu cực chính là cách để não bộ giúp chúng ta an toàn.
Những thông tin tiêu cực gia tăng ở vùng xử lý thông tin của não bộ sẽ khiến cho các hành vi của chúng ta dễ bị định hình bởi tin tức, trải nghiệm không mấy tốt đẹp.
Xem thêm: Kiêu ngạo là gì? Ngạo mạn là gì? Dấu hiệu người kiêu ngạo
Hậu quả của việc có nhiều thành kiến tiêu cực
Những thành kiến tiêu cực sẽ để lại nhiều hậu quả như:
– Làm ảnh hưởng sâu sắc đến các mối quan hệ của con người.
– Tác động đến việc ra quyết định, điều này đã được các nhà nghiên cứu như Kahneman và Tversky chỉ ra rằng mỗi khi đưa ra quyết định, con người thường đặt trọng tâm vào những khía cạnh tiêu cực của một sự kiện hơn là những khía cạnh tích cực.
– Điều này tác động đến những lựa chọn mà mọi người đưa ra và các rủi ro mà họ sẵn sàng chấp nhận.
– Ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý, bởi mọi người thường lo sợ những kết quả tiêu cực hơn là những điều tích cực, nhiều tiềm năng, cho dù cả 2 khả năng này là tương đương nhau.
– Tác động đến nhận thức của con người, khi bộ não đã hình thành ấn tượng về người khác, mọi người thường có xu hướng tập trung nhiều hơn vào các thông tin tiêu cực.
Cách để giúp con người xóa bỏ thành kiến tiêu cực
Thành kiến tiêu cực sẽ có thể tác động rất lớn đến sức khỏe tinh thần của bạn, chúng sẽ khiến cho bạn mệt mỏi với những điều tiêu cực, đôi khi còn làm tổn thương mối quan hệ của bạn đối với những người thân yêu, khiến bạn luôn có những cái nhìn tiêu cực và u tối về cuộc sống.
Vì thế để xóa bỏ được những thành kiến tiêu cực bạn cần:
Ngừng đề cập đến những chuyện tiêu cực
Điều đầu tiên bạn cần là phải nhận thức được những nguy hại của việc nhìn mọi thứ bằng con mắt tiêu cực. Sau đó hãy dần loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực trong đầu.
Nếu như xuất hiện những suy nghĩ tiêu cực bạn hãy dừng ngay những suy nghĩ đó lại. Điều này sẽ rất hữu ích để bạn có thể loại bỏ được những thành kiến tiêu cực ra khỏi đầu.
Tự trò chuyện với chính mình về những điều tích cực
Hãy tự trò chuyện với bản thân về những trải nghiệm về các sự kiện, con người. khi bạn nhận thấy mọi thứ đang được diễn giải theo hướng tiêu cực hay chỉ tập trung vào khía cạnh xấu của tình huống thì hãy tìm cách để điều chỉnh các sự kiện theo hướng tích cực hơn.
Tuy nhiên điều này không có nghĩa là phớt lờ đi những mối nguy hiểm tiềm ẩn có thể xảy ra. Chúng chỉ đơn giản là để bạn nhìn nhận mọi thứ dựa trên những đánh giá, chứng cứ cụ thể để có thể có những quyết định, cái nhìn bình đẳng và công bằng nhất!
Tìm cách để thoát khỏi những suy nghĩ tiêu cực
Khi cảm thấy bản thân đang suy nghĩ về quá nhiều thứ thì hãy tìm kiếm những hoạt động để nhằm nâng cao tinh thần. Thực hiện điều này để kéo bản thân mình ra khỏi những suy nghĩ tiêu cực.
Nếu bạn đang chuẩn bị xem xét lại một sự kiện hay kết quả của sự vật, sự việc nào không mấy vui vẻ thì hãy cố gắng chuyển hướng sự chú ý của mình đến những nơi khác bằng cách tham gia vào hoạt động nào đó nhằm mang lại niềm vui cho bản thân.
Sau đây là một vài ý tưởng để bạn có thể thoát khỏi những suy nghĩ tiêu cực:
- Đi dạo.
- Nghe nhạc
- Tập thể dục
- Trò chuyện phiếm với bạn bè
- Xem một bộ phim vui vẻ
- Đọc một quyển sách hay.
Hãy biết cách để tận hưởng những khoảnh khắc tích cực
Thứ chúng ta cần để xóa bỏ bớt đi các thành kiến tiêu cực là việc tăng thêm những trải nghiệm tích cực và ghi nhớ chúng nhiều hơn. Để làm được điều này bạn hãy biết cách để tận hưởng các khoảnh khắc tích cực, cũng như quan tâm nhiều hơn đến những điều tốt đẹp sẽ xảy ra.
Nếu như cuộc sống của bạn có quá nhiều điều tiêu cực thì bạn sẽ cần phải có cho mình nhiều nỗ lực hơn để ghi lại được nhiều những khoảnh khắc hạnh phúc.
Vì thế, nếu như cuộc sống của bạn có điều gì đó tuyệt vời xảy ra thì hãy dành một chút thời gian để tập trung để tận hưởng trọn vẹn chúng. Hãy lặp lại khoảnh khắc đó vài lần trong bộ não và tập trung vào cảm giác tuyệt vời đó.
Tìm kiếm các thông tin mang giá trị tích cực
Cuộc sống nếu như có nhiều thông tin tích cực sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu, thoải mái và được mở lòng hơn. bạn sẽ bắt đầu có những thay đổi và chú ý đến những điều khác xung quanh, bản thân sẽ dần thay đổi theo chiều hướng tốt hơn.
Bạn có thể tìm kiếm những thông tin tích cực này từ nhiều nơi khác nhau như Youtube, Facebook, các bộ phim, chương trình thực tế,… Tuy nhiên đây sẽ chỉ là biện pháp tạm thời để nhằm trấn an bạn khi rơi vào những khoảnh khắc mệt mỏi nhất.
Có thể thấy những thành kiến tiêu cực sẽ tác động mạnh mẽ đến hành vi của bạn. Việc biết cách để nhìn nhận được những điều này có nghĩa là bạn có thể thực hiện được những bước tiếp theo để nhằm áp dụng cái nhìn tích cực hơn về cuộc sống.
Qua đây chúng ta đã hiểu được thành kiến là gì, cũng như cách để có thể chống lại thành kiến tiêu cực. Từ đó giúp cho cuộc sống trở nên dễ dàng hơn và có thêm nhiều năng lượng tích cực nhằm hướng tới những điều tuyệt vời ở xung quanh cuộc sống của mình!
